Menu
Wykorzystywane w fitoterapii ziele skrzypu zawiera dużą ilość (15-20%) substancji mineralnych, do których zaliczamy głównie rozpuszczalne i łatwo przyswajalne związki krzemu (6-10%) oraz sole potasu, magnezu i glinu [1]. Dodatkowo w skład skrzypu polnego wchodzą liczne flawonoidy pochodne kwercetyny, kemferolu i luteoliny oraz kwasy fenolowe, głównie z grupy kwasu kawowego, w tym charakterystyczny dla omawianego surowca kwas dikawoilowinowy [2].
Wśród głównych kierunków działania leczniczego ziela skrzypu polnego można wymienić przede wszystkim właściwości moczopędne związane z obecnością flawonoidów i fenolokwasów [3]. Omawiane związki powodują rozkurcz mięśni gładkich naczyń krwionośnych kłębuszków nerkowych, przez co wzmagają filtrację i tym samym zwiększają ilość wody wydalanej z ustroju [4]. Dzięki temu stosowanie preparatów zawierających wyciąg ze skrzypu pomaga usunąć obrzęki, oczyszcza krew z różnego rodzaju toksyn lub szkodliwych produktów przemiany materii, a także zapobiega tworzeniu piasku i kamieni nerkowych [5]. Z drugiej strony bogactwo rozpuszczalnych i dobrze przyswajalnych związków mineralnych zawartych we wspomnianej roślinie chroni organizm przed zaburzeniami równowagi elektrolitowej.
Wśród wielu mikroelementów zawartych w skrzypie polnym na szczególną uwagę zasługuje krzem [6]. Omawiany pierwiastek śladowy bierze udział w syntezie kolagenu, elastyny oraz innych składników tkanki łącznej, a jego odpowiednie stężenie w organizmie wpływa korzystnie na włosy, skórę i paznokcie, powodując ich uelastycznienie i wygładzenie [7,8]. Z tego względu wyciąg ze skrzypu polnego jest składnikiem wielu preparatów leczniczych oraz produktów kosmetycznych stosowanych w trądziku, nadmiernym wypadaniu włosów, a także zwiększonej łamliwości paznokci [9]. Ekstrakty z ziela skrzypu przyspieszają procesy regeneracji tkanki łącznej i dlatego polecane są w trakcie rekonwalescencji oraz dla osób starszych jako profilaktyka osteoporozy [10,11]. Tradycyjnie stosowane są również jako remedium łagodzące dolegliwości związane ze zwyrodnieniem stawów oraz zewnętrznie jako środek przyspieszający gojenie ran [12,13,14].
Ze względu na liczne udowodnione właściwości lecznicze ziela skrzypu preparaty zawierające wspomniany surowiec zielarski jest polecany w nawracających stanach zapalnych układu moczowego, kamicy nerkową, gośćcu i skazie moczanowej oraz jako suplement diety poprawiający stan skóry, włosów i paznokci.
Literatura
[1]. Kohlmunzer S., Farmakognozja, PZWL, wyd. V, 1998 r.
[2]. Frohme D., Leksykon roślin leczniczych, MedPharm Polska, wyd. I, 2006 r.
[3]. Carneiro D.M., Freire R.C., Honório T.C., Zoghaib I., Cardoso F.F., Tresvenzol L.M. et al. Randomized, double-blind clinical trial to assess the acute diuretic effect of Equisetum arvense (field horsetail) in healthy volunteers, Evidence-based Complementary and Alternative Medicine, 2014 r.
[4]. Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, PZWL, wyd. I, 2007 r.
[5]. Grases F., Melero G., Costa-Bauza A., Prieto R., March J.G., Urolithiasis and phytotherapy, International Urology and Nephrology, 26, 1994 r.
[6]. Lovkova M.Y., Shelepova O.V., Sokolova S.M., Sabirova N.S., Rabinovich A.M., Selenium in medicinal plants of the Russian flora, Biology Bulletin of the Russian Academy of Sciences, 20, 1993 r.
[7]. Reffitt D.M., Ogston N., Jugdaohsingh R., Cheung H.F., Evans B.A., Thompson R.P. et al. Orthosilicic acid stimulates collagen type 1 synthesis and osteoblastic differentiation in human osteoblast-like cells in vitro, Bone, 32, 2003 r.
[8]. Wickett R.R., Kossmann E., Barel A., Demeester N., Clarys P., Vanden Berghe D. et al. Effect of oral intake of choline-stabilized orthosilicic acid on hair tensile strength and morphology in women with fine hair, Archive Dermatology Research, 299, 2007 r.
[9]. Sparavigna A., Setaro M., Genet M., Frisenda L., Equisetum arvense in a new transungual technology improves nail structure and appearance, Journal of Plastic Dermatology, 2, 2006 r.
[10]. Bessa Pereira C., Gomes P.S., Costa-Rodriques J., Almeida Palmas R., Vieira L., Ferraz M.P. et al., Equisetum arvense hydromethanolic extracts in bone tissue regeneration: in vitro osteoblastic modulation and antibacterial activity, Cell Proliferation, 45, 2012 r.
[11]. McNaughton S.A., Bolton-Smith C., Mishra G.D., Jugdaohsingh R., Powell J.J., Dietary silicon intake in post-menopausal women. British Journal of Nutrition, 94, 2005 r.
[12]. Hayat A., Temamogullari F., Yilmaz R., Karabulut O., Effect of Equisetum arvense on wound contraction of full-thickness skin wounds in rabbits. Journal of Animal and Veterinary Advances, 10, 2011 r.
[13]. Ozay Y., Kasim Cayci M., Guzel-Ozay S., Cimbiz A., Gurlek-Olgun E., Sabri Ozyurt M., Effects of Equisetum arvense ointment on diabetic wound healing in rats, Wounds, 25, 2013 r.
[14]. Alexandru V., Necula R., Ghita G., Gaspar A., Toma A., Tatia R., Gille E., Evaluation of four traditional Romanian medicinal plants as wound healing agents, Planta Medica,77, 2011r.
